Ο έλεγχος της υπογονιμότητας είναι μια διαδικασία που βοηθά στην αναγνώριση των αιτίων που μπορεί να εμποδίζουν την επίτευξη εγκυμοσύνης. Μια γυναίκα και το ζευγάρι γενικά, μπορούν να εξετάσουν διάφορους παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην υπογονιμότητα. Ο έλεγχος υπογονιμότητας περιλαμβάνει μια σειρά από εξετάσεις και διαδικασίες που εκτελούνται για να προσδιοριστούν πιθανοί παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιμότητα του ζευγαριού.
Ο έλεγχος υπογονιμότητας ξεκινά συνήθως με μια εκτενή ιστορικό και ιατρική εξέταση και για τα δύο μέλη του ζευγαριού, καθώς η υπογονιμότητα μπορεί να προκύπτει από παράγοντες που αφορούν τόσο τον άνδρα όσο και τη γυναίκα.
Ιατρικό Ιστορικό:
Ανάλυση του ιατρικού ιστορικού της γυναίκας και του άνδρα, περιλαμβανομένων τυχόν παθήσεων, χειρουργικών επεμβάσεων, φαρμακευτικής αγωγής, και άλλων παραγόντων που μπορεί να επηρεάζουν τη γονιμότητα.
Ανάλυση του κύκλου εμμήνου ρύσεως της γυναίκας (κανονικότητα, διάρκεια, πόνος κλπ).
Σημειώνονται και οι συνήθειες και ο τρόπος ζωής του ζευγαριού (διατροφή, άσκηση, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ).
Φυσική Εξέταση:
Εξέταση της υγείας των γεννητικών οργάνων, τόσο για τη γυναίκα όσο και για τον άνδρα.
Αξιολόγηση της Ωορηξίας (Ωορρηκτική Λειτουργία):
Αναλύσεις αίματος: Η μέτρηση των επιπέδων της ορμόνης FSH (Follicle Stimulating Hormone), της LH (Luteinizing Hormone) και της προγεστερόνης μπορεί να δείξει αν η ωορηξία συμβαίνει κανονικά.
Η θερμοκρασία του σώματος: Ο καθημερινός έλεγχος της βασικής θερμοκρασίας του σώματος μπορεί να βοηθήσει στην παρακολούθηση της ωορρηξίας.
Ουρητικές ταινίες: Η χρήση εξετάσεων που εντοπίζουν την αύξηση της LH, η οποία συμβαίνει λίγο πριν την ωορρηξία.
Εξετάσεις για τις Ωοθήκες και τα Αποθέματα Ωαρίων:
Ανάλυση των επιπέδων της AMH (Anti-Müllerian Hormone): Αυτή η ορμόνη παράγεται από τα ωοθυλάκια και υποδεικνύει την ποιότητα και την ποσότητα των ωαρίων που υπάρχουν στις ωοθήκες.
Υπερηχογράφημα: Χρησιμοποιείται για την εκτίμηση των ωοθηκών και τον εντοπισμό πιθανών ινομυωμάτων ή κύστεων.
Διάγνωση Υποδοχής του Σπέρματος (Σάλπιγγες):
Υστεροσαλπιγγογραφία (HSG): Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την έγχυση ενός σκιαγραφικού υγρού στη μήτρα και τις σάλπιγγες για να ελεγχθεί αν είναι ανοικτές ή φραγμένες. Είναι μια διαγνωστική μέθοδος για την εκτίμηση της ανατομικής και φυσιολογικής κατάστασης της μήτρας και των σαλπίγγων.
Υστεροσκόπηση: Μια μικρή κάμερα εισάγεται στη μήτρα για να εξεταστεί το εσωτερικό της, αναζητώντας ανατομικές ανωμαλίες, όπως πολυπόδες, ινομυώματα ή συμφύσεις.
Εξέταση Της Μήτρας:
Υπερηχογράφημα ή Διακολπικό Υπερηχογράφημα για τον έλεγχο της μήτρας, των ωοθηκών και των σαλπίγγων.
Εξετάσεις για ανωμαλίες της μήτρας (π.χ., ινομυώματα ή συμφύσεις).
Μπορείτε να προγραμματίσετε ένα τεστ Παπανικολάου με την ετήσια γυναικολογική σας εξέταση ή να ζητήσετε ξεχωριστό ραντεβού στο ιατρειο. Το τεστ Παπανικολάου καλύπτεται από τα περισσότερα ασφαλιστικά προγράμματα, αν και μπορεί να σας ζητηθεί να πληρώσετε συμπληρωματική αμοιβή.
Εάν θα έχετε έμμηνο ρύση την ημέρα του τεστ Παπανικολάου, ο γιατρός μπορεί να θέλει να προγραμματίσει εκ νέου το τεστ, καθώς τα αποτελέσματα μπορεί να είναι λιγότερο ακριβή. Προσπαθήστε να αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή, το πλύσιμο ή τη χρήση σπερματοκτόνων προϊόντων την ημέρα πριν από την εξέταση, επειδή αυτά μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματά σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι ασφαλές να κάνετε τεστ Παπανικολάου τις πρώτες 24 εβδομάδες της εγκυμοσύνης.
Ανάλυση Σπέρματος (Σπερμοδιάγραμμα):
Η ανάλυση του σπέρματος είναι η βασική εξέταση για να προσδιοριστεί η ποιότητα του σπέρματος. Αυτή η εξέταση περιλαμβάνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, τη κινητικότητά τους, το σχήμα τους και την ποσότητα του σπέρματος. Προβλήματα όπως η ολιγοσπερμία (χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων), η ασθενής κινητικότητα ή η ακανονικότητα του σχήματος μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα.
Ορμονικές Εξετάσεις:
Ανάλυση των επιπέδων της FSH, LH, τεστοστερόνης και άλλων ορμονών για να εκτιμηθεί η λειτουργία των όρχεων.
Υπερηχογράφημα Όρχεων:
Χρησιμοποιείται για την ανίχνευση πιθανών ανωμαλιών στους όρχεις, όπως η κιρσοκήλη (διεύρυνση των φλεβών στους όρχεις) που μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή σπέρματος.
Δοκιμή Γεννητικών Οργάνων:
Φυσική εξέταση του πέους, του όσχεου και των όρχεων για να εντοπιστούν πιθανές ανωμαλίες ή τραυματισμοί.
Γενετικοί Παράγοντες: Οι γενετικοί παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα, τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα. Ορισμένες γενετικές εξετάσεις μπορεί να ενδείκνυνται σε περιπτώσεις αδιευκρίνιστης υπογονιμότητας.
Ανοσολογικοί Παράγοντες: Εξετάσεις για την παρουσία αυτοάνοσων αντισωμάτων που μπορεί να επηρεάζουν τη γονιμότητα (π.χ., αντισώματα κατά του σπέρματος).
Αξιολόγηση Της Λειτουργίας του Ενδοκρινικού Συστήματος: Οι διαταραχές των ενδοκρινών αδένων (π.χ., θυρεοειδής) μπορεί να επηρεάσουν την υπογονιμότητα και χρειάζεται να αξιολογηθούν με εξετάσεις αίματος.
Ανάλογα με τα ευρήματα του ελέγχου υπογονιμότητας, υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές:
Φαρμακευτική Θεραπεία:
Χορήγηση φαρμάκων για να ενισχυθεί η ωορρηξία (π.χ., clomiphene citrate, gonadotropins).
Θεραπεία για τη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος.
Χειρουργική Παρέμβαση:
Χειρουργική αφαίρεση ινομυωμάτων ή αποκατάσταση ανατομικών προβλημάτων (π.χ., αποκατάσταση φραγμένων σαλπίγγων, αντιμετώπιση κιρσοκήλης).
Εξωσωματική Γονιμοποίηση (IVF):
Όταν άλλες μέθοδοι δεν είναι αποτελεσματικές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), όπου το ωάριο γονιμοποιείται εκτός του σώματος της γυναίκας και το έμβρυο τοποθετείται στη μήτρα.
Τεχνικές Αναπαραγωγής όπως ICSI (Intracytoplasmic Sperm Injection):
Χρησιμοποιείται για τη γονιμοποίηση με την έγχυση ενός μόνο σπερματοζωαρίου απευθείας στο ωάριο, σε περιπτώσεις ανδρικής υπογονιμότητας.
Ο έλεγχος υπογονιμότητας είναι πολύ εξατομικευμένος και εξαρτάται από την ακριβή αιτία της υπογονιμότητας. Είναι σημαντικό για το ζευγάρι να συνεργαστεί με ειδικούς στον τομέα της γυναικολογίας και της αναπαραγωγής για τη διαχείριση του προβλήματος και την ανάπτυξη της κατάλληλης στρατηγικής θεραπείας.